De Belemniet: Lapjesboom bij de menhirs van Oppagne

Bij Wéris in de Belgische provincie Luxemburg vinden we op een aantal plaatsen megalithische graven (enigszins vergelijkbaar met de hunebedden in Nederland) en menhirs. Daartoe behoren ook de drie menhirs van Oppagne. Ze staan er onder een oude boom.

Een boom die lapjesboom wordt
Tijdens een bezoek in 1985 is er nog niets opmerkelijks aan die boom te zien. Tijdens een volgend bezoek in 2016 blijkt het ineens een lapjesboom te zijn geworden. Hij hangt dan vol met ontelbare lapjes textiel, gevlochten koordjes en zelfs hier en daar een veter. Op Wikipedia wordt het een koortsboom genoemd. Een lapjesboom dus; de ziekte (koorts) wordt bij zo’n koortsboom overgedragen op de boom.

Maar hoe zit het nu precies?
Maar het is nog maar de vraag of het hier om een traditionele lapjesboom/koortsboom gaat. Bij de menhirs zien we namelijk ook een hoopje stenen met daarop allerlei vruchten (maiskolven, een appel, een eikel, besjes van meidoorn en kardinaalsmuts). Zijn het offergaven? Al in 1985 troffen we tijdens een rondgang langs de megalithische monumenten van Wéris mensen aan die tijdens de zomerzonnewende bij de verschillende dolmen en menhirs bloemen kwamen leggen. En in latere jaren zagen we dit soort ‘offengaven’ op meerdere plaatsen bij megalithische monumenten, bijzondere rotsformaties en overblijfselen van Romeinse tempels op diverse plaatsen in Europa. Hangt het textiel toch in deze boom om ziekten of kwalen over te dragen? Of heeft het met verering te maken? Of misschien zelfs wel met beide? Een afbakening bij verschijnselen als lapjesbomen en spijkerbomen is moeilijk en zal dat ook altijd blijven.

De menhirs van Oppagne met de lapjesboom. Linksboven: de situatie uit 1985. Hier zijn nog geen lapjes te zien. Rechtsboven: de boom met lapjes in 2016.

Kijk voor algemene en meer uitgebreide informatie over spijkerbomen en lapjesbomen op de volgende link:

Spijkerbomen en lapjesbomen in Nederland en België

Andere spijkerbomen en lapjesbomen in Nederland en België. Klik op de link om ze te bekijken.

• Le tilleul de Floxhes (arbre à clous de Floxhes)

• Le tilleul des Lognards (tilleul à clous des Lognards)

• La chapelle de Fanson & tilleuls à clous

• Deigné – Tilleul à clous devant l’église

• L’arbre à clous de Han sur Lesse

• Le tilleul Notre-Dame de Dréhance (tilleul à clous de Dréhance)

• L’arbre à clous de Saint-Hadelin (tilleul du Fief de Saint-Hadelin)

• De nagelboom van ’s-Gravenvoeren

• De kwartjesboom van Val-Meer

• De spijkerbomen van Yde / breukenbomen van Yde

• De lapjesboom van Overasselt

Bij de beschrijving van de locaties is sprake van momentopnames. De kans bestaat dat situaties op een later tijdstip niet meer hetzelfde zijn. Beschouw de vindplaatsgegevens en routebeschrijvingen dan ook als richtlijnen die in mindere of meerdere mate veranderd kunnen zijn. Bepaal zo nodig vooraf aan de hand van kaarten of de beschreven situatie overeenkomt met de werkelijkheid.

TRADITIES EN GEBRUIKEN is een op zich staand onderdeel van website www.debelemniet.nl.

Tekst: Jan Weertz
Foto's: Jan en Els Weertz