Le tilleul des Lognards (tilleul à clous des Lognards)

Spijkerbomen en lapjesbomen in Nederland en België

De ‘tilleul des Lognards’ ofwel ‘tilleul à clous des Lognards’ (lindeboom van Lognards / spijkerlinde van Lognards) vinden we in Xhoris in de gemeente Ferrieres in de Belgische Provincie Luik. We komen er door vanaf de Rue de Comblain de veldweg Tilleul des Lognards in te gaan. Nadat we enige honderden meters over deze met kuilen bezaaide veldweg zijn gegaan, komen we bij de ‘chapelle Sainte-Barbe’ (Sint Barbarakapel) met ernaast de spijkerlinde. 

Niet alleen spijkers maar ook lapjes
In de stam van deze boom zitten inderdaad roestige spijkers. Soms zijn ze moeilijk te vinden doordat de schors en bast van de boom er alweer overheen gegroeid zijn. Sporen van recent spijkeren treffen we er niet aan. Wel zien we dat aan sommige spijkers nog kleine stukjes halfvergane stof hangen die duidelijk maken dat de boom ook dienst deed als lapjesboom. Dan valt ons op dat aan de achterkant van de boom aan de laaghangende takken een heleboel stukjes stof, plukjes wol en zelfs enkele veters zijn geknoopt. Een deel daarvan hangt er duidelijk nog niet lang. Deze boom is dus zowel spijkerboom als lapjesboom. 

Vroeger werd hier geboefte opgehangen
Bij de kapel staat een bordje waar we op kunnen lezen dat in de Middeleeuwen geboefte dat reizigers beroofde aan de takken van deze boom werd opgehangen. Het valt echter zeer te betwijfelen dat deze linde al zo oud is. Mogelijk diende een voorganger van deze boom dus als galg. Verder gaat het verhaal dat kiespijn genas als men een geldstuk in een scheur in de schors stopte. Sporen daarvan kunnen we echter niet ontdekken.

De tilleul des Lognards. De tweede foto laat nog een stukje stof aan een spijker zien. Ooit zal dit stukje stof vergaan zijn waarna alleen de spijker overblijft. Mogelijk zat ooit ook een lapje stof aan andere spijkers. De andere foto’s tonen een stukje stof en een draadje wol aan takjes in de boom. (Opname foto's: 2022)

Kijk voor algemene en meer uitgebreide informatie over spijkerbomen en lapjesbomen op de volgende link:

Spijkerbomen en lapjesbomen in Nederland en België

Andere spijkerbomen en lapjesbomen in Nederland en België. Klik op de link om ze te bekijken.

• Le tilleul de Floxhes (arbre à clous de Floxhes) 

• La chapelle de Fanson & tilleuls à clous 

• Deigné – Tilleul à clous devant l’église 

• L’arbre à clous de Han sur Lesse 

• Le tilleul Notre-Dame de Dréhance (tilleul à clous de Dréhance)

• L’arbre à clous de Saint-Hadelin (tilleul du Fief de Saint-Hadelin) 

• De nagelboom van ’s-Gravenvoeren 

• De kwartjesboom van Val-Meer 

• De spijkerbomen van Yde / breukenbomen van Yde 

• De lapjesboom van Overasselt 

• Lapjesboom bij de menhirs van Oppagne

Bij de beschrijving van de locaties is sprake van momentopnames. De kans bestaat dat situaties op een later tijdstip niet meer hetzelfde zijn. Beschouw de vindplaatsgegevens en routebeschrijvingen dan ook als richtlijnen die in mindere of meerdere mate veranderd kunnen zijn. Bepaal zo nodig vooraf aan de hand van kaarten of de beschreven situatie overeenkomt met de werkelijkheid.

TRADITIES EN GEBRUIKEN is een op zich staand onderdeel van website www.debelemniet.nl.

Tekst: Jan Weertz
Foto's: Jan en Els Weertz