De Belemniet

Home

Onderwerpen

Producten

Excursiepunten

Contact

Links

Over ons

Sitemap

Geologie van de Maas van bron tot monding

De Maas ontspringt in Frankrijk op het Plateau van Langres, ten noorden van Dijon. We vinden er ook de bronnen van onder andere de Seine en de Marne. De bronnen van de Maas liggen vlakbij het dorpje Pouilly-en-Bassigny op een hoogte van bijna 410 meter boven de zeespiegel. Ze vormen een klein stroompje. Iets verderop monden andere kleine stroompjes in deze nog prille Maas en langzaam ontstaat iets wat we een riviertje zouden kunnen noemen. De Maas begint hier aan haar meer dan 900 kilometer lange tocht naar de Noordzee. Doordat het een regenrivier is, zal het waterpeil voor een belangrijk deel bepaald worden door het regenwater dat door haar zijrivieren wordt aangevoerd. Daartoe behoren de Semois, Lesse, Sambre, Ourthe, Jeker, Voer, Geul, Roer, Swalm en de Niers. Tijdens haar tocht richting zee, voert de Maas door verschillende landschappen met in de ondergrond verschillende soorten gesteenten uit verschillende geologische perioden.

De eerste bron van de Maas bij Pouilly-en-Bassigny De eerste bron van de Maas bij Pouilly-en-Bassigny
De eerste bron van de Maas bij Pouilly-en-Bassigny

Voor uitgebreide informatie over de geologie en gesteenten langs de Maas in Frankrijk, staat op deze website een aparte pagina. Klik op de onderstaande link voor deze pagina:

Ga naar: Geologie en gesteenten langs de Maas in Frankrijk

Revinienkwartsiet als zwerfsteen
Conglomeraat van Burnot als zwerfsteen
Revinienkwartsiet als zwerfsteen van de Maas Conglomeraat van Burnot als zwerfsteen van de Maas

Noordelijk van Givet stroomt de Maas bij Heer België binnen. Tot de omgeving van Visé komen we overwegend gesteenten uit het Carboon tegen, vooral kalksteen. In het hele gebied vanaf Givet is deze grijze kalksteen uit het Carboon (en in geringere mate het Devoon) op nogal grote schaal gebruikt om te bouwen. Kalkstenen uit het Carboon vinden we in Nederland terug als zwerfsteen, vaak kolenkalksteen genoemd. Bij Visé komt de Maas in gesteenten uit de Krijtperiode. Deze leveren vooral vuurstenen als zwerfsteen op. Voorbij Visé komen we overal bouwwerken tegen met kalkstenen uit het Krijt. Deze kalksteen wordt ook gebruikt voor de cementproductie.


Klik voor meer uitgebreide informatie over de Maas in de Belgische Ardennen op de onderstaande link:
  

Ga naar: Geologie en gesteenten langs de Maas in België (Ardennen)


Syncline van Freyr De rotskammen bij Dinant
De Syncline van Freyr langs de Maas in de Belgische Ardennen Deze rotskammen bij Dinant in de Belgische Ardennen stammen uit het Carboon

De Maas komt bij Eijsden Nederland binnen en stroomt via Maastricht naar het noorden. Ruim twee miljoen jaar geleden stroomde de rivier bij Eijsden oostwaarts, via Noorbeek, Simpelveld en Kerkrade door een breed dal naar de Rijn. Later verplaatste de Maas zich in westelijke richting. Daarbij wisselden perioden van sedimentatie en erosie elkaar af en ontstonden terrassen die op verscheidene plaatsen nog goed in het landschap herkenbaar zijn. De puinwaaier van de Maas strekte zich tot over de Belgische Kempen naar de zee uit.

Vuursteen als zwerfsteen Het Maasdal bij Rijckholt in Zuid-Limburg
Vuursteen als zwerfsteen van de Maas Het Maasdal bij Rijckholt in Zuid-Limburg
 
Overal in Limburg, aan beide zijden van de grens, zijn getuigen van de oude Maas aanwezig, bijvoorbeeld doordat grotere stenen uit het grind zijn gebruikt als bouwsteen, om te bestraten of als schampstenen bij inrijpoorten van boerderijen. Als men te krap indraaide werden daardoor de muren niet beschadigd.  Heel grote zwerfstenen die tijdens ijstijden in ijsschollen zijn aangevoerd, zijn te bekijken bij het Natuurhistorisch Museum in Maastricht.

Klik voor meer informatie over de oermaas in Zuid-Limburg op de onderstaande link:

Ga naar: Sporen van de oermaas in Zuid-Limburg

Ook in Belgisch Limburg zijn veel sporen van de oermaas te vinden. In het Belgische As bijvoorbeeld zijn in een voormalige grindgroeve Maasafzettingen zichtbaar. De Maas heeft hier naast grindlagen, ook kleilagen en zandlagen afgezet. De toepassing van het Maasgesteente is in Belgisch Limburg terug te vinden, vooral in kerken werden Maaskeien verwerkt.  

Klik voor meer informatie over de oermaas in Belgisch Limburg op de onderstaande link:

Ga naar: Sporen van de oermaas in Belgisch Limburg  

De Maas stroomt langs Roermond verder, komt door Venlo en stroomt dan tot Arcen nog iets naar het oosten. Daarna stroomt de rivier wat meer naar het westen. Iets voorbij Weil gaat zij de grens tussen Limburg en Noord-Brabant vormen. Bij Mook raakt de Maas Gelderland en gaat in westelijke richting verder. Via de Bergsche Maas bereikt de rivier het Hollands Diep waarna het Maaswater in de Noordzee terechtkomt. 

Klik voor een uitgebreider verhaal van de hedendaagse Maas in Nederland op de onderstaande link:

Ga naar: De Maas in Nederland


Tekst en foto's: Jan Weertz
© De Belemniet