|
|||||||||||
De anticline bij de Schladter Brücke (D)De geplooide gesteenten met de anticline van de Schladter Brücke vinden we in de Eifel in Duitsland in de deelstaat Rijnland-Palts. Ze zijn er te zien langs de L60 van Großlittgen richting Schladt. Vanaf die weg gaat vlak voor de brug over de Lieser een pad naar een parkeerplek bij deze ontsluiting (afbeelding 1).
De gesteenten die we hier vinden, stammen uit het Emsien (407 – 398 miljoen jaar geleden). Dat is een etage uit het Onder-Devoon (afbeelding 2). In die tijd maakte de Eifel deel uit van een uitgestrekt sedimentatiebekken waarin zich een zee bevond. Door de voortdurende daling van het sedimentatiegebied, werd in de loop van het Onder-Devoon een dik sedimentpakket van vooral zand en klei afgezet. Dit zand en die klei verhardden later tot zandsteen/kwartsiet en leisteen. Door de botsing van de oercontinenten Laurussia en Gondwanaland werden vervolgens hele pakketten gesteenten – waaronder de hier genoemde zandsteen/kwartsiet en leisteen - in elkaar gedrukt en vond gebergtevorming plaats. Bij dat in elkaar drukken van die gesteenten ontstonden op meerdere plaatsen mooie gesteenteplooien.
De gebergtevorming waar we het hier over hebben, staat bekend als de Varistische orogenese (gebergtevorming) , ook wel bekend als de Hercynische orogenese (gebergtevorming). Deze gebergtevorming vond ongeveer 390 tot 300 miljoen jaar geleden plaats. De Eifel werd toen tot een gebergte omhoog gedrukt. Bij de anticline van de Schladter Brücke (afbeelding 3) hebben we een goede mogelijkheid om de vervormingen van het gesteente van dichtbij en in detail te bekijken. De al eerder genoemde, geplooide banken van zandsteen/kwartsiet worden er afgewisseld met banken geplooide leisteen. Zandsteen/kwartsiet is brosser dan de ‘soepelere’ leisteen. Daardoor breken de banken zandsteen/kwartsiet (afbeelding 4) sneller dan de leisteenbanken die meer als boetseerklei reageren en bij de plooiing eerst plastisch vervormen om dan bij toenemende druk verder te splijten (foliatie, afbeelding 4).
Andere mooie voorbeelden van anticlines die ook op deze website worden besproken, zijn de Teufelsley in het Kalltall (Duitsland), de (grote) anticline van Durbuy, de kleine anticline van Durbuy en de anticline van Wavreille (alle drie in België). Geraadpleegde literatuur • Wilhelm Meyer, Geologie der Eifel, E. Schweizerbart’sche Verlagsbuchhandlung (Nägele u. Obermiller), Stuttgart 1994. • Elisabeth Rieder, GEO-Begleiter Vulkaneifel, Vulkaneifel Touristik & Werbung GmbH, Daun 1998. • GEO-Route infobord Aufschluß „Schladter Brücke“ zoals dat in september 2012 te zien was bij de ontsluiting. Bij de beschrijving van de
locatie is sprake van een momentopname. De kans bestaat dat de situatie
en het aanzien op een later tijdstip niet meer hetzelfde zijn. Beschouw
de vindplaatsgegevens dan ook als richtlijnen die in mindere of
meerdere mate veranderd kunnen zijn. Bepaal zo nodig vooraf aan de hand
van kaarten of de beschreven situatie overeenkomt met de werkelijkheid. Tekst en tabel: Jan Weertz
Foto's: Jan en Els Weertz |
|||||||||||
© De Belemniet |