|
|||||||||||
De anticline van Wavreille (B)Iets meer dan een kilometer ten zuidwesten van Han-sur-Lesse (in de Belgische provincie Namen/Namur) vinden we rechts van de N86 (Rue de Charleville) de anticline van Wavreille. Een anticline zou je kunnen omschrijven als een plooi in gesteentelagen waarbij de uiteinden naar beneden wijzen (afbeelding 1).
De anticline van Wavreille (afbeelding 3) bestaat uit kalksteen die ongeveer 387 – 382 miljoen jaar geleden tijdens het Givetien (afbeelding 2, Midden-Devoon) als kalk in een zee is afgezet. In die tijd botsten de oercontinenten Laurussia en Gondwanaland op elkaar. Daarbij werden hele pakketten van gesteenten in elkaar gedrukt en vond er gebergtevorming plaats. Daarbij ontstonden op meerdere plaatsen mooie gesteenteplooien. De anticline van Wavreille is daar een voorbeeld van.
De gebergtevorming waar we het hier over hebben, staat bekend als de Varistische orogenese, ook wel bekend als Hercynische orogenese of Hercynische gebergtevorming. Deze gebergtevorming vond ongeveer 390 tot 300 miljoen jaar geleden plaats. De Ardennen, waar het gebied rond Han-sur-Lesse toe behoort, werden toen tot een gebergte omhoog gedrukt. De anticline van Wavreille werd daarbij tijdens de hoofdfase van deze gebergtevorming, tussen 310 en 305 miljoen jaar geleden, geplooid. Door de gebergtevorming ontstonden ook breuken in het gesteente. Daarin kon warm water circuleren waaruit dan mineralen konden neerslaan. Daardoor vinden we op deze plek ook dunne laagjes met afzettingen van bariet, fluoriet en galeniet (loodglans) in het gesteente.
De kalkstenen, waar dus ook de anticline uit bestaat zijn overal in het gebied door de mens voor allerlei doeleinden gebruikt. Zo werd de kalk bijvoorbeeld in ovens gebrand. Daardoor kon men onder andere witkalk maken waarmee huizen en plafonds gewit werden. Zulke kalkovens komen we langs een kleine parkeerplaats aan de overkant van de weg bij de anticline tegen (afbeelding 4). Ook werd de steen voor huizenbouw gebruikt. Andere mooie voorbeelden van anticlines die ook op deze website worden besproken, zijn de Teufelsley in het Kalltall, de anticline bij de Schladter Brücke (beide in Duitsland) en de (grote) anticline van Durbuy en kleine anticline van Durbuy (België). Geraadpleegde literatuur • Léon Dejonghe et Florence Jumeau, Les plus beaux rochers de Wallonie (geologie et petite histoire), Service géologique de Belgique, Bruxelles 2007. • Website geologie.wallonie.be (Service géologique de Wallonie) • Website geoparcfamenneardenne.be (Deze website kan ook op de engelse, duitse en nederlandse taal ingesteld worden.) Bij
de beschrijving van de locatie (2023) is sprake van een momentopname.
De kans bestaat dat de situatie en het aanzien op een later tijdstip
niet meer hetzelfde zijn. Beschouw de vindplaatsgegevens dan ook als
richtlijnen die in mindere of meerdere mate veranderd kunnen zijn.
Bepaal zo nodig vooraf aan de hand van kaarten of de beschreven
situatie overeenkomt met de werkelijkheid. Tekst en tabel: Jan
Weertz
Foto's: Jan en Els Weertz |
|||||||||||
© De Belemniet |