Hoewel
de Maas in
Nederland in de loop der tijd een behoorlijk kunstmatig karakter heeft
gekregen, heeft ze op het gebied van natuurlijke landschappen nog heel
wat te bieden. En dat uit zich niet alleen in mooie stukken natuur maar
ook bijvoorbeeld in al die oude meanders die nog goed in het landschap
te zien zijn. Ook de geologie komt langs de rivier op allerlei plekken
aan haar trekken. Daarbij valt te denken aan de dikke grindafzettingen
die de mens voor allerlei doeleinden gewonnen
heeft. De gesteenten uit het verre geologische verleden die de mens
over de rivier getransporteerd heeft, horen er eveneens bij. Bij het
volgen van de Maas in Nederland hebben we een aantal locaties en
gebieden wat
nader bekeken en hebben we vele foto's gemaakt. Deze pagina is deel 2
van
deze locaties.
 |
Afbeelding 1. Het
monument Woodhenge is een bomencirkel die zich bij Meers (gemeente
Stein) in de Meerser Koegriend aan de Maas bevindt. De bomen zijn
gevonden bij het winnen van Maasgrind. De meeste zijn tussen de 1400 en
1700 jaar oud. Het oudste exemplaar heeft echter een leeftijd van meer
dan 4000 jaar. Doordat ze in de loop der eeuwen onder water hebben
gelegen, zijn de bomen vrij goed behouden gebleven. De foto's in het
midden tonen dat de structuren in het hout nog steeds goed te zien
zijn. Dat de bomen in dit gebied bij de Maas gevonden zijn, is op zich
niet zo vreemd. Tot in de Middeleeuwen waren de oevers van de rivier
hier namelijk met bomen begroeid. Afbeelding 3 van het item 'De Maas
tussen Eijsden en Maastricht' kan daar een idee van geven. De
bomen
zijn niet zomaar onwillekeurig geplaatst; zo geven ze onder andere de
windrichtingen en de wisseling van de seizoenen (zoals de
zomerzonnewende) aan. Een beetje een Stonehenge dus, maar dan van hout.
In schril contrast tot deze overblijfselen uit een ongerept verleden
staat het zwerfplastic dat hier langs de Maas overal aan takken is
blijven
hangen.
GPS-coördinaten:
N 50°57.485' - O 005°44.092'
|
 |
Afbeelding 2. De
zwerfstenen die de Maas bij Meers heeft achtergelaten (foto
linksboven), vertellen ons iets over de gesteenten die stroomopwaarts
langs de rivier voorkomen. Zo vinden we er Révinienkwartsiet
uit het Cambrium in Noord-Frankrijk (middenboven), het Conglomeraat van
Burnot uit het Devoon in België (rechtsboven), een rolsteen
van vuursteen uit het Krijt in Zuid-Limburg en omgeving (middenonder)
en een minder afgesleten stuk vuursteen uit diezelfde periode en
omgeving (rechtsonder). De vuurstenen rolsteen heeft zijn vorm gekregen
in de
branding van de zee die tijdens het Tertiair (Neogeen) in het
Zuid-Limburgse gebied voorkwam. De steen linksonder is een
kwartsitische zandsteen met kwartsbanden. Ook maakte hij deel uit van
een gesteente dat geplooid
werd door tektonische krachten. De
plooirichting is met pijlen aangegeven. |
 |
Afbeelding 3. De Maas
mag zich hier bij Meers vrij natuurlijk gedragen. Her en der worden
grindbanken in de rivier gevormd die later weer van vorm veranderen,
verplaatst worden of zelfs geheel verdwijnen. Verantwoordelijk daarvoor
is de kracht van het water. Vooral na zware en langdurige regenval in
het stroomgebied verder stroomopwaarts kan de rivier veel water
vervoeren dat met grote snelheid in de richting van de zee bij
Zuid-Holland stroomt.
Opvallend is weer het vele plastic dat door het water wordt meegevoerd
om dan in struiken te blijven hangen. Het geeft een idee van de impact
van het menselijk handelen op het natuurlijk milieu. |
Klik op de links om de andere pagina's over
de Maas te bekijken:
• De Maas tussen Eijsden en
Maastricht (1)
• Langs de Maas bij
Dilsen-Stokkem (3)
• Over het project van de
Grensmaas en grindwinning in
Limburg (4)
• Siderietknollen en een oude
rivierarm van de Maas in de omgeving
Venlo (5)
• De Maas in het Land van Maas
en Waal (6)
• Van Bergsche Maas en Amer tot
Hollands Diep (7)
Bij
de beschrijving van de locaties is sprake van momentopnames. De kans
bestaat dat situaties en het aanzien op een later tijdstip niet meer
hetzelfde zijn. Beschouw de vindplaatsgegevens dan ook als richtlijnen
die in mindere of meerdere mate veranderd kunnen zijn. Bepaal zo nodig
vooraf aan de hand van kaarten of de beschreven situatie overeenkomt
met de werkelijkheid.
Klik op 'De
Maas in Nederland' om naar de
hoofdpagina
(terug) te gaan.
Tekst en foto's: Jan en Els
Weertz