Sporen van de ijstijd
De Steen van Noordbarge - een grote zwerfsteen bij Emmen (NL)
Tijdens het Saale-glaciaal (238.000 – 128.000 jaar geleden - ook wel Saale-ijstijd genoemd) waren grote delen van het noordelijk halfrond bedekt door reusachtige ijsmassa’s. Doordat veel water in de vorm van ijs op het land was opgeslagen, lag de zeespiegel toen een stuk lager dan tegenwoordig. De Noordzee lag toen droog. Honderden meters dikke gletsjers drongen in die tijd tot diep in onder andere Nederland en Duitsland door. In het ijs van deze gletsjers zat een heleboel gesteentemateriaal. Dat varieerde van hele kleine deeltjes tot enorme zwerfstenen. Veel van deze zwerfstenen zijn afkomstig uit het hoge noorden, maar er zitten ook exemplaren bij die van dichterbij door de gletsjers zijn meegevoerd. Toen het gletsjerijs aan het einde van het glaciaal smolt, bleef het meegevoerde gesteentemateriaal achter. Ook de grote, vaak vele tonnen zware zwerfstenen kwamen daardoor bij ons in het landschap terecht. Een van die zwerfstenen is de Steen van Noordbarge bij Emmen in Nederland.
Waar vinden we de Steen van
Noordbarge?
Emmen ligt in de provincie Drenthe. De Steen van Noordbarge ligt er ten
westen van Emmen in het Noordbargerbos langs de Ermerweg, net voorbij
de Nieuw Amsterdamsestraat.
 |
| Afbeelding 1. De Steen van Noordbarge: een mens oogt bij deze enorme zwerfsteen maar klein. |
Iets meer over de Steen van
Noordbarge zelf
De Steen van Noordbarge is een zwerfsteen van graniet. Bij de steen
staat een bordje dat laat weten dat we hier met de De DIK(ste) STIEN
van Drenthe te maken hebben. De steen is ruim vier meter lang en bijna
vier meter breed. Van de dikte zien we alleen het stuk dat boven de
grond uitsteekt. Welk deel nog onder de grond zit, is voor zover we
weten onbekend. Het is dus niet echt mogelijk om iets over de inhoud en
dus het gewicht te zeggen. Maar als je van een dikte van 1,25 meter
uitgaat, dan kom je – uitgaande van een soortelijk gewicht van
graniet van 2700 kg per kubieke meter – op meer dan 50 ton ofwel
50.000 kg uit. En mogelijk moet dat nog veel meer zijn.
Bij de beschrijving van de
locatie (2022) is sprake van een momentopname. De kans bestaat dat de
situatie
en het aanzien op een later tijdstip niet meer hetzelfde zijn. Beschouw
de vindplaatsgegevens dan ook als richtlijnen die in mindere of
meerdere mate veranderd kunnen zijn. Bepaal zo nodig vooraf aan de hand
van kaarten of de beschreven situatie overeenkomt met de werkelijkheid.
Foto's: Jan en Els Weertz