Kalksteen en vuursteen in groeve Blankenberg (Zuid-Limburg)
Kalksteen
en
vuursteen in groeve Blankenberg (Zuid-Limburg)Groeve
Blankenberg, ook wel
groeve Wolfskop genoemd, ligt in Zuid-Limburg niet ver van Cadier en
Keer. De
winning van het gesteente in deze bovengrondse groeve is in 1946 ten
einde
gekomen. De groeve is vooral interessant omdat de grens tussen de
kalksteen van
de Formatie van Gulpen en de Formatie van Maastricht te zien is en
omdat er een
bijzondere vuursteenbank in voorkomt. Als we het groeveterrein
betreden, zien
we deze bijzondere vuursteenbank aan de onderkant van de gesteentewand.
Ze
maakt deel uit de Kalksteen van Lanaye (Formatie van Gulpen) die in
totaal 23
vuursteenbanken telt. Waarschijnlijk gaat het bij deze maar liefst
2½ meter
dikke bank om het samengaan van de vuursteenbanken 6 en 7 of zelfs de
banken 6
tot en met 9. In het verleden werd de vuursteen van deze bank voor
bouwdoeleinden gewonnen.
 |
 |
| Afbeelding 1. De lithostratigrafische
indeling van het Boven-Krijt. De Formatie van Maastricht is het jongste. |
Afbeelding 2. Indeling van de Formatie
van Maastricht. De Kalksteen van Valkenburg is het oudste. |
De
vrij witte kalksteen boven
de vuursteenbank behoort eveneens tot de Kalksteen van Lanaye. Deze
kalksteen
vormt het bovenste deel van de Formatie van Gulpen. Er boven begint de
Formatie
van Maastricht, met gele kalksteen. Ontsloten is de Kalksteen van
Valkenburg
die het onderste deel van de Formatie van Maastricht vormt. De grens
tussen
beide formaties wordt gevormd door de Horizont van Lichtenberg. Het
pakket van
kalksteen en vuursteen wordt afgedekt met löss uit het
Pleistoceen.
 |
| Afbeelding 3. De indeling van groeve Blankenberg |
Zowel
de Formatie van Gulpen
als de Formatie van Maastricht horen thuis in de geologische periode
die we als
het Krijt kennen. Ruw genomen zijn deze sedimenten zo'n 65 tot 70
miljoen jaar
geleden afgezet. In die tijd bestond Zuid-Limburg uit een kustgebied.
In de
ondiepe, tropische zee leefden allerlei soorten kalkhoudende organismen
zoals
schelpdieren, zee-egels en massa's eencelligen. Na de dood van deze
organismen
bleven hun kalkskeletten op de zeebodem achter. Door de opstapeling
daarvan
ontstonden dikke pakketten kalksteen. Vooral de eencelligen leverden
een grote
bijdrage aan de opbouw van de kalksteenpakketten. Eigenlijk zouden we
dus
kunnen zeggen dat we in deze groeve naar een fossiele zeebodem kijken.
 |
| Afbeelding 4. De witte en gele kalksteen uit groeve Blankenberg |
De
groeve is vanuit Maastricht
via de Akersteenweg (N278) in de richting van Vaals te bereiken. Waar
de N278
Cadier en Keer passeert, loopt even voor de Kerkstraat rechts een
hellende
veldweg naar beneden. Volg deze tot de vorksplitsing en ga daar
rechtdoor (de
bovenste en meest linker weg). Loop daarna door tot op een T-splitsing
en ga
hier linksaf. Na een paar honderd meter ligt groeve Blankenberg aan de
linkerkant.
(De bereikbaarheid van locaties kan in de
loop der tijd veranderen.)
Tekst en foto's: Jan Weertz
Tekst en foto's: Jan Weertz